C/O là gì? Lưu ý khi làm giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa

Khi bạn chuẩn bị xuất khẩu một lô hàng đi các nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia, hay Singapore, bên cạnh các chứng từ quen thuộc như Vận đơn (Bill of Lading) hay Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice), bạn sẽ thường xuyên nghe đến một thuật ngữ quan trọng: C/O. Đây không chỉ là một tờ giấy thông thường, mà là “chìa khóa vàng” giúp lô hàng của bạn thông quan thuận lợi và được hưởng những ưu đãi đặc biệt về thuế. Vậy C/O là gì mà lại có vai trò quan trọng đến vậy? Làm thế nào để xin cấp C/O đúng chuẩn? Có bao nhiêu loại C/O và khi nào thì dùng loại nào? Trong bài viết này, Hiệp Phước Express sẽ cùng bạn giải đáp tất cả những thắc mắc trên một cách chi tiết và dễ hiểu nhất.

Khái niệm C/O là gì?

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (Certificate of Origin – viết tắt là C/O) là một chứng từ quan trọng trong thương mại quốc tế, được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu. Mục đích chính của C/O là để xác nhận rằng hàng hóa được ghi trên đó có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng từ một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ cụ thể.

Hãy hình dung C/O như một “giấy khai sinh” hoặc “hộ chiếu” cho lô hàng của bạn. Nó chứng minh “quốc tịch” của sản phẩm, giúp phân biệt hàng hóa sản xuất tại Việt Nam với hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc, Thái Lan hay Mỹ.

Chứng từ này là căn cứ không thể thiếu để cơ quan hải quan nước nhập khẩu xác định các chính sách ưu đãi hoặc các rào cản thương mại áp dụng cho lô hàng.

Tác dụng giấy chứng nhận xuất xứ C/O trong xuất nhập khẩu

Vậy tác dụng của C/O là gì? Trong xuất nhập khẩu thì giấy chứng nhận xuất xứ thường sẽ có mục đích:

• Ưu đãi thuế quan: Giúp xác định nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa để phân biệt hàng nhập khẩu nào được hưởng ưu đãi thuế quan theo các thỏa thuận thương mại giữa các quốc gia. Ví dụ thực tế: Khi doanh nghiệp của bạn xuất khẩu một lô hàng nông sản sang Malaysia (một thành viên trong khối ASEAN), nhờ có C/O form D, lô hàng sẽ được áp dụng biểu thuế ưu đãi theo Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA). Mức thuế nhập khẩu có thể giảm từ 15% xuống còn 0%, giúp tiết kiệm một khoản chi phí khổng lồ, tăng khả năng cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.
• Áp dụng thuế chống bán phá giá và trợ cấp: C/O giúp xác định nguồn gốc hàng hóa để áp dụng các biện pháp như thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp. Nếu một quốc gia bị áp thuế này, hàng hóa có C/O từ quốc gia đó sẽ bị kiểm soát chặt chẽ. Ngược lại, C/O chứng minh hàng của bạn không đến từ quốc gia đó và không phải chịu các mức thuế phạt này.
• Thống kê thương mại và quản lý hạn ngạch: Chính phủ các nước sử dụng dữ liệu từ C/O để thống kê lưu lượng hàng hóa nhập khẩu từ các thị trường khác nhau. Dựa trên số liệu này, họ sẽ hoạch định chính sách thương mại và xúc tiến xuất nhập khẩu một cách hiệu quả hơn.
• Xúc tiến thương mại: Trong nhiều trường hợp, C/O là một yêu cầu bắt buộc của nước nhập khẩu hoặc theo các quy định trong tín dụng thư (L/C). Việc cung cấp đầy đủ C/O cho thấy sự chuyên nghiệp của nhà xuất khẩu và đảm bảo lô hàng tuân thủ đúng luật lệ của nước sở tại.

Ngoài ra bạn cũng có thể tìm hiểu thêm thông tin về Fulfillment là gì để đảm nắm chắc thêm kiến thức về logistic để giúp quá trình vận chuyển hàng của bạn được suông sẻ không gặp những xui rủi không đáng có.

Những mẫu giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa CO phổ biến

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều mẫu C/O phổ biến như:

C/O phổ biến và hay sử dụng

• C/O form A: Chứng nhận cho hàng hóa được xuất khẩu qua các nước mà cho Việt Nam hưởng ưu đãi thuế quan phổ cập GSP.
• C/O form B: Chứng nhận xuất xứ cho cá lô hàng được xuất khẩu đi các quốc qua không ưu đãi.

C/O trong ASEAN và đối tác FTA liên quan

• C/O form D: Chứng nhận nguồn gốc xuất xứ cho hàng xuất khẩu qua các nước ASEAN thuộc vào diện hưởng ưu đãi thuế quan theo hiệp định CEP.
• C/O form E: Chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa được xuất khẩu qua Trung Quốc và các nước trong khối ASEAN, hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan theo hiệp định thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA).
• C/O form AK: Chứng nhận nguồn gốc cho lô hàng được hưởng ưu đãi về thuế quan theo hiệp định ASEAN – Hàn Quốc (ASEAN + 2) khi gửi hàng từ Việt Nam sang Hàn Quốc và ngược lại cùng các nước ASEAN.
• C/O form AJ: Chứng nhận xuất xứ cho lô hàng được hưởng ưu đãi về thuế theo hiệp định ASEAN – Nhật Bản (ASEAN + 3) khi xuất khẩu sang Nhật Bản và các nước ASEAN.
• C/O form AI (ASEAN – Ấn Độ): Chứng nhận nguồn gốc hàng hóa xuất khẩu từ các nước ASEAN sang Ấn Độ theo hiệp định ASEAN – Ấn Độ.
• C/O form AANZ (ASEAN – Australia – New Zealand): Giấy chứng nhận xuất xứ dành cho hàng hóa xuất khẩu từ các nước ASEAN sang Australia (Úc) và New Zealand trong hiệp định AANZFTA.

C/O song phương của Việt Nam với các nước xuất nhập khẩu

• C/O form S: Chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu sang Lào mà kiện hàng được hưởng ưu đãi thuế quan theo hiệp định Việt Nam – Lào.
• C/O form VJ: Giấy chứng nhận xuất xứ cho hàng xuất khẩu sang Nhật Bản theo Hiệp định Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA).
• C/O form VC (Việt Nam – Chile): Chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa xuất khẩu sang Chile theo Hiệp định Việt Nam – Chile.
• C/O form Mexico hay Anexo III: Chứng nhận nguồn gốc cho hàng dệt may, giày dép xuất khẩu sang Mexico theo quy định của quốc gia này.
• C/O form Venezuela: Chứng nhận xuất xứ áp dụng cho hàng xuất khẩu sang Venezuela theo quy định của Venezuela.
• C/O form Peru: Áp dụng cho ngành giày dép xuất khẩu sang đất nước Peru.

C/O đa phương (toàn cầu)

C/O form GSTP: Chứng nhận nguồn gốc cho kiện hàng xuất khẩu qua các quốc gia có trong hệ thống ưu đãi thương mại toàn cầu (GSTP) cho Việt Nam hưởng thuế GSTP.

C/O ngành hàng đặc thù

• C/O form ICO: Chứng nhận xuất xứ cho hàng hóa là cà phê trồng và thu hoạch tại Việt Nam mang đi xuất khẩu sang các quốc gia theo quy định của ICO (Tổ chức cà phê quốc tế).
• C/O form Textile hay C/O form T: Giấy chứng nhận xuất xứ cho hàng dệt may xuất khẩu sang EU theo hiệp định dệt may Việt Nam – EU

Bên cạnh đó bạn có thể tìm hiểu thêm về Commercial Invoice là gì để khi chuẩn bị gửi hàng có thể thuận buồm xuôi gió nhất có thể. Nếu có bất kỳ chỗ nào chưa hiểu hoặc không hiểu bạn có thể liên hệ đến số hotline của Hiệp Phước để được tư vân chi tiết nhất có thể.

Quy trình và thủ tục xin cấp giấy chứng nhận C/O

Dù quy trình có vẻ phức tạp, nhưng việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp bạn hoàn thành thủ tục một cách nhanh chóng. Quy trình này bao gồm 2 giai đoạn chính: chuẩn bị hồ sơ và nộp hồ sơ.

Hồ sơ cần chuẩn bị để xin C/O

Một bộ hồ sơ xin cấp C/O đầy đủ thường bao gồm:

• Đơn đề nghị cấp C/O: Được điền đầy đủ theo mẫu quy định.
• Mẫu C/O (form tương ứng): Đã được khai hoàn chỉnh.
• Tờ khai hải quan: Bản sao đã hoàn thành thủ tục hải quan (thường có dấu “Thông quan”).
• Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice): Bản sao.
• Vận đơn (Bill of Lading): Bản sao.
• Bảng kê chi tiết mã HS của nguyên liệu đầu vào và sản phẩm đầu ra.
• Bản giải trình quy trình sản xuất.
• Các chứng từ chứng minh nguồn gốc nguyên phụ liệu: Hóa đơn mua bán, tờ khai hải quan nhập khẩu,…

Nội dung cơ bản của giấy chứng nhận Certificate of Origin

Một chứng nhận xuất xứ hàng hóa Certificate of Origin thường sẽ có những nội dung cơ bản sau đây:

• Xác nhận của cơ quan có thẩm quyền cấp C/O.
• Thông tin bên bán và bên nhận hàng như tên, địa chỉ,…
• Thông tin về hàng hóa như tên, bao bì, nhãn mác đóng gói, ký hiệu của hàng hóa chuẩn bị gửi.
• Các thông tin về xuất xứ hàng hóa như quốc gia xuất xứ của hàng hóa.
• Thông tin về phương thức vận tải đang được áp dụng cho lô hàng.
• Đóng dấu mộc, thông tin đơn vị cấp, ngày tháng năm và chữ ký.

Quy trình 6 bước xin cấp C/O (Tại VCCI/Bộ Công Thương)

Quy trình này thường được thực hiện qua hệ thống khai báo trực tuyến (ví dụ: eCoSys của Bộ Công Thương) và nộp hồ sơ giấy để đối chiếu.

• Bước 1: Khai báo trên hệ thống trực tuyến: Doanh nghiệp đăng ký tài khoản và khai báo thông tin hồ sơ C/O trên website của cơ quan cấp.
• Bước 2: Nộp hồ sơ tại quầy: Mang bộ hồ sơ giấy đã chuẩn bị đến nộp tại văn phòng của VCCI hoặc Phòng Quản lý XNK của Bộ Công Thương.
• Bước 3: Cán bộ tiếp nhận và kiểm tra: Cán bộ sẽ kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ. Nếu có sai sót, hồ sơ sẽ được trả lại để doanh nghiệp bổ sung.
• Bước 4: Duyệt và cấp số C/O: Nếu hồ sơ hợp lệ, cán bộ sẽ duyệt hồ sơ, cấp số C/O và hẹn ngày trả kết quả.
• Bước 5: Ký và đóng dấu C/O: Lãnh đạo cơ quan cấp sẽ ký và đóng dấu lên form C/O.
• Bước 6: Trả kết quả: Cơ quan cấp trả lại C/O đã được ký duyệt cho doanh nghiệp.

Cơ quan cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa C/O

Hiện nay tại Việt Nam các đơn vị cơ quan có thẩm quyền để cấp giấy chứng nhận xuất xứ C/O bao gồm:

• Phòng Thương Mại và Công Nghiệp Việt Nam (VCCI): Cấp các C/O Form A, B, ANZZ, GSTP, Anexo III.
• Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương: Cấp C/O form A, D, E, AK, AJ, AI, VK, VJ, VC, S.
• Các ban quản lý khu chế xuất và khu công nghiệp được Bộ Công Thương ủy quyền

Lưu ý khi xin và làm giấy chứng nhận xuất xứ

Một số điều khi lập giấy chứng nhận xuất xứ C/O mà bạn cần lưu ý để tránh sai sót:

• Khai báo đầy đủ và chính xác các thông tin về xuất xứ hàng hóa.
• Các giấy tờ cần thiết để làm hồ sơ xin cấp Certificate of Origin kể cả bản chính hay bản sao đều phải có dấu mộc và chữ ký của người có thẩm quyền của doanh nghiệp.
• Khi được cấp chứng nhận C/O hãy rà soát lại các thông tin nếu phát hiện sai sót hãy liên hệ lại VCCI để được sửa chữa nhanh nhất.
• Tùy từng loại mặt hàng và quốc gia sẽ xuất khẩu mà hồ sơ cần có thêm các giấy tờ khác như: Phiếu đóng gói, tờ khai hải quan, giấy phép xuất khẩu, hợp đồng mua bán, mẫu nguyên, … Do đó bạn nên liên hệ VCCI để được tư vấn chi tiết.

Câu hỏi thường gặp về C/O (FAQ)

Dưới đây là một số thắc mắc từ phía khách hàng hay hỏi về C/O là gì mà Hiệp Phước Express đã tổng hợp lại

1. C/O có hiệu lực trong bao lâu?
Thông thường, C/O có hiệu lực trong vòng 12 tháng kể từ ngày cấp.

2. Nếu làm mất hoặc hỏng C/O thì phải làm gì?
Bạn có thể làm đơn xin cấp lại C/O (bản sao certifed true copy). Thủ tục sẽ tương tự như xin cấp lần đầu nhưng cần có đơn trình bày rõ lý do.

3. Phân biệt C/O ưu đãi và không ưu đãi như thế nào?
C/O ưu đãi (Form D, E, EVFTA,…) giúp hàng hóa được giảm/miễn thuế nhập khẩu theo một FTA cụ thể. C/O không ưu đãi (Form B) chỉ để chứng minh xuất xứ và không có tác dụng về thuế.

4. Khi nào thì bắt buộc phải có C/O?
Khi nhà nhập khẩu yêu cầu để được hưởng ưu đãi thuế, hoặc khi cơ quan hải quan nước nhập khẩu quy định mặt hàng đó bắt buộc phải có C/O để được thông quan.

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) là một chứng từ không thể thiếu trong hoạt động xuất nhập khẩu chuyên nghiệp. Việc hiểu rõ C/O là gì, nắm vững các quy tắc xuất xứ và quy trình xin cấp không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí thuế mà còn nâng cao uy tín và đảm bảo các lô hàng được vận chuyển suôn sẻ, đặc biệt trên các tuyến đường trọng điểm như Đông Nam Á.

Quy trình xin cấp C/O có thể có nhiều chi tiết phức tạp. Nếu bạn đang gặp khó khăn hoặc cần một đối tác tin cậy để hỗ trợ các thủ tục logistics và vận chuyển hàng hóa quốc tế, hãy liên hệ ngay với Công ty TNHH TMDV XNK Hiệp Phước qua số hotline 0907 770 995. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và cung cấp các giải pháp tối ưu nhất cho doanh nghiệp của bạn.